91. Op zaterdag 22 april 2023 kwam één van de grootheden van de Ierse folk, ANDY IRVINE, langs in Zaandam. Hij begon zijn muzikale reis met Sweeney’s Men in de jaren zestig, een band die destijds de traditionele folk eigentijds maakte. Minstens net zo legendarisch is zijn werk met Planxty in het decennium erna: die grootse band met in de oorspronkelijke basis naast Andy Irvine ook Christy Moore, Dónal Lunny en Liam O’Flynn.
Later volgen bands met andere coryfeëen, zoals Patrick Street en het multinationale Mozaïk (met als Nederlandse afvaardiging onze eigen Rens van der Zalm). Ook trad hij met Paul Brady op als duo van wie in 1976 een onvergetelijk duo-album verscheen. Tussen de bedrijven door zwermt hij uit als vrijbuitend troubadour. Van de Britse eilanden naar Noord- en Zuid-Amerika. Een doorsteek over het Europese continent naar Japan en via Oceanië weer terug langs af. En dat al zestig jaar. Zijn handelsmerken: prettig onvaste, emotioneel geladen vocalen en onnavolgbaar inventieve, delicate interpretaties op bouzouki, mandoline, mandola en mondharmonica. Een uitpuilende koffer met zich meezeulend van waaruit hij een onuitputtelijk traditioneel en eigentijds Iers repertoire opdiept.
Soms stapt hij onvoorspelbaar uit, bijvoorbeeld naar een opgesnoven Balkan-dansdeun als sixties-stuip uit zijn rondzwervend muzikantenbestaan door Bulgarije en Roemenië. Of naar Woody Guthrie, aanstichter van de Amerikaanse sixtiesfolk.
Beeld van het optreden van Andy Irvine
Snapshot uit de nieuwsbrief (2023)
Soms hebben we muzikanten die als iconen zo ver teruggaan in je eigen leven, dat het licht bizar is om ze gewoon te ontmoeten bij ons eigen Roots aan de Zaan. Ik noem voor mezelf dan bijvoorbeeld Martin Carthy of The Strawbs’ Dave Cousins. Alsof je een platenhoes de hand schudt: heel onwerkelijk. Andy Irvine past zeker in dat rijtje.
Als iemand mij in 1988, toen ik als 20-jarige Planxty ontdekte, zou zeggen dat ik 35 jaar later -zonder sokken- op een zondagochtend een afscheidshug van de Ierse grootheid Andy Irvine zou krijgen, zou ik raar hebben staan kijken.
Maar we lopen op de zaken vooruit. Voor de eerste keer was onze act van die avond al twee uur voordat Edvard en ik aankwamen in de zaal aanwezig. Andy Irvine zou de volgende middag een optreden hebben bij GUO Oisterwijk met zijn oude kompaan (en onze landgenoot) Rens van der Zalm. Dat duo hadden we óók willen hebben, maar Rens is sinds jaar en dag vaste begeleider van Youp van ’t Hek. Laat die nou net diezelfde avond in het Zaantheater staan te spelen. Gevolg: ons concert was Rensloos, maar ze wilden wel nog wat repeteren. Dat kon bij ons, en Rens vertrok dus rond half 5 Youpwaarts.
Boeiend concert
Andy Irvine was solo dus (niet helemaal: zijn vrouw Kumiko was mee) en zo startte na soundcheck en diner het optreden. Gedoe op de weg maakte, dat er veel laat- en zelfs enige helemaalniet-komers waren, maar met zo’n 110 aanwezigen was het vrij druk. Andy klonk in het prille begin een beetje gammel (ik filmde de tweede song en dat onderbrak ik maar), maar hij herpakte zich gaandeweg uitstekend en gaf een uiterst boeiend concert voor een toegewijd publiek.
Na afloop was het leuk te zien hoe zich een flinke rij vormde voor de merch tafel waar Andy signeerde. Immers vergeet niet, Andy is in de Ierse muziek oprecht een grootheid. Nadat het publiek voldaan naar huis was gegaan, babbelden we nog een poos door, tot het tijd werd de boel te sluiten en op weg te gaan.
Sokloos
Andy en Kumiko waren net een paar minuutjes weg toen ik me bedacht: geld vergeten te geven! Tegenwoordig is een bankoverschrijving gaandeweg de norm geworden, maar sommigen prefereren cash en dat was contractueel ook zo afgesproken. Ik had geen contactinfo van Andy, hier zat een Duitse boekingsagent tussen. Ik belde het Inntel waar ze verbleven en kreeg de niet Nederlands- en nauwelijks Engels sprekende nachtportier te spreken.
Vijf minuten poogde ik de naam van Andy Irvine te spellen. Maar toen de beste man nog niet verder was gekomen dan Mr Adnik Ravyne, gaf ik het maar op. En later dacht ik: ik contact morgen Oisterwijk wel en maak er een bankoverschrijving van.
De volgende ochtend werd ik om 10:15 wakker (ja hallo, ik ging laat naar bed!). Echter ik had mijn telefoon op concertstand, dus uit, staan. Zie ik dat een Iers nummer me had pogen te bellen het afgelopen halfuur, en vervolgens waren er SMSjes. De nachtportier had dus wèl uitgevogeld wie Adnik Ravyne was en Andy op zijn beurt had zich ook bedacht: geld vergeten! Ik belde Andy nog slaapdronken, sprak af dat ik eraan kwam. Ik deed een broek en schoenen aan (geen tijd voor sokken!), griste het bundeltje bankbiljetten uit de Roots-kas. Vervolgens sprong ik op de fiets en was nog geen tien minuten later in de lobby van het Inntel waar hij wachtte, schaapachtig grijnzend. Money in the pocket, en op naar Oisterwijk na een hug van afscheid. En ik: sokloos in Zaandam.
24 uur later vertrok ik zelf naar Ierland met mijn broer – een belofte van nèt voor mijn gang naar de IC in april 2020, toen covid mij bijna nekte… Toen klonk Planxty terwijl we Connemara binnenreden (en ja er was een brok in de keel) – maar da’s een ander verhaal. .
zondag sokloos afrekenen met hem in het Inntel;
maandag Planxty uit de boxen van de huurauto in Connemara!
