40. Wie had dat gedacht? FOTHERINGAY was onze seizoensopener op zaterdag 24 september 2016. Sandy Denny en Trevor Lucas zijn al lang geleden, zeer voortijdig, de eeuwige jachtvelden gaan verkennen. Maar de geluidsbepalende instrumentalisten waren er nog.
De oorspronkelijke Fotheringay-leden Jerry Donahue (leadgitaar), Pat Donaldson (bas) en Gerry Conway (drums) zouden optreden bij Roots aan de Zaan. Met de van Equation en haar duo met Sean Lakeman bekende Kathryn Roberts, zangeres Sally Barker en de van Little Johnny England, Dylan Project en TRADarrr bekende zanger/gitarist PJ Wright.
Het lot besliste anders. Op 29 juli werd Jerry Donahue getroffen door een hersenbloeding. Logischerwijze moest hij verstek laten gaan en PJ Wright nam de rol van leadgitarist (met verve) over.
Jerry was er echter in geest beslist bij. Zo trad Fotheringay, “slechts” 46 jaar (!) na het Holland Pop Festival in Kralingen, andermaal in Nederland op. Centraal stond natuurlijk de complete overzichts-box set Nothing More uit 2015. Met daarop Fotheringay’s titelloze debuutalbum uit 1970, de veel later postuum gereconstrueerde Fotheringay 2 (2007), en diverse BBC- en live-opnamen.
Het was ons eerste avontuur in een voor ons nieuwe zaal-voor-grotere-evenementen. Namelijk de Verkadezaal van muziekschool FluXus. Omdat we eerder dit jaar noodgedwongen hadden moeten breken met De Vermaning verderop in diezelfde straat. Hartelijk dank aan Marion Hofer die ons meer dan welkom deed voelen!
Beeld van het optreden van Fotheringay
Snapshot uit de nieuwsbrief (2016)
Bam! Dat was, na drie en een halve maand stilte, meteen een seizoensopener om u tegen te zeggen daar in de Verkadezaal van FluXus. En tsja, toch een beetjeboel nerveus van tevoren! Toen ik (Koen) lang geleden voor het eerst Fotheringay hoorde was het eind 1988. Tien jaar na Sandy Denny’s overlijden. Maar Trevor Lucas leefde zelfs nog. Zij het, zonder dat iemand dat kon weten, niet lang meer. Ik was direct verkocht en was het een volslagen idioot idee dat ik deze groep ooit nog eens zou gaan boeken. Ver in de toekomst, in 2016, gewoon hier in Zaandam. Nerveus dus, want dit was echt een enorme favoriete band.
Bingo
Ook nerveus, omdat er een vloek leek te rusten op dit optreden. Het hing tenslotte tweemaal aan een zijden draadje, aanvankelijk toen het mis ging met De Vermaning begin dit jaar. Grotere zalen in de wijde omtrek waren telkens vol. Totdat ik opeens bedacht: de muziekschool heeft een theater! En dat was bingo, zowat bijna buren van De Vermaning nota bene.
En vervolgens was daar natuurlijk de hersenbloeding van Jerry Donahue. Toch een “nogal” essentieel bandlid, een kleine twee maanden voor het optreden. Er waren wat mensen die cancelden vanwege Jerry’s afwezigheid. Toch jammer, ook omdat we met zijn allen hebben afgesproken dat hij gewoon zijn deel van de gage (en merchandise-verkoop) kreeg, teneinde aan de torenhoge medische kosten bij te dragen, zodat het een licht benefiet-karakter kreeg. De afzeggers hebben wat gemist.
Nerveus ook, omdat we een bijna volle bak hadden (ondanks dat er geen regionale krant was die dit had opgepikt), in een voor ons verder niet eerder gebruikte zaal, dus alles was gloednieuw. Dan was daar nog de niet onaanzienlijke afstand die de band moest afleggen – er waren drie optredens, Canterbury (donderdag), Lüdenscheid (vrijdag) en Zaandam. Je zal maar een lekke band krijgen. Was al opgelucht vanuit Duitsland te vernemen dat ze veilig en tijdig Lüdenscheid hadden bereikt.
Echter alles liep volkomen op rolletjes. De band was ruim op tijd in Zaandam. Van Marion Hofer van de Verkadezaal kregen we werkelijk ladingen medewerking, in één woord geweldig. Niks geen moeilijkdoenerij en geschriep (beat that, Vermaning, die deze prachtavond hadden kunnen hebben).
Binnen de kortste keren was het probleemloos half acht geworden en begon de zaal vol te lopen. De iPod met pauzemuziek was zo ingesteld dat om net vòòr 20:15 Jerry Donahue’s ‘signature instrumental’ The Beak/The Claw los zou barsten. Het licht ging uit, de volumeknop omhoog, het podium bleef leeg, en Jerry’s zo karakteristieke gitaarsound vulde de zaal – een mooi moment, hij leek er toch een beetje bij te zijn.
Vervolgens kwam de band op, die onthaald werd op een bijzonder warm welkom. Ja, natuurlijk misten we de gitaar van Jerry Donahue, maar PJ Wright is een kei op dat instrument en deed hem dan wel niet vergeten, hij vulde de zaak toch kundig op. De rol van Sandy werd mooi opgevangen door Sally Barker en Kathryn Roberts (die laatste is overigens de oudere zus van Jamie Roberts, die tweemaal eerder bij Roots aan de Zaan optrad met Katrina Gilmore. Kleine wereld!), en ze veroorzaakten menig kippevelmoment. Zo hield ik het zelf niet droog bij het zeer intense John The Gun. En dan waren daar de rotsen in de branding, en naast Jerry de overlevende oorspronkelijke leden van Fotheringay: meesterdrummer Gerry Conway, en op bas Pat Donaldson, die ons deed denken aan een wat oudere Pirate of the Carribean, maar een ontzettend aardige vent in de omgang.
Uiteraard was het vooral een feest der herkenning, dit was nostalgie pur sang: het meeste van de klassieke debuutplaat uit 1970 werd gespeeld, plus een selectie van de veel later uitgebrachte opvolger simpelweg genaamd 2 (2007, opnamen uit 1971), en een paar Sandy Denny solo-pareltjes als Bushes & Briars en Solo. En keer op keer besefte ik: het is 2016 en ik kijk gewoon naar Fotheringay, in Zaandam. Goed, toegegeven, het is eerder een gelegenheidsband en kan ook logischerwijze niet anders dan dat zijn – een band die bijeen kwam naar aanleiding van de uitgave, vorig jaar, van de overzichtsbox Nothing More, en we zijn Jerry in elk geval voor nu kwijt – maar toch. Ze staan er, we zien en horen het. Wie had dat gedacht?
Een alleraardigste e-mail van Pat Donaldson volgde twee dagen later, waarin hij o.a. schreef: “What a memorable evening! We had a great time and I think it’s safe to say the audience did too. So, many thanks to you for making it all possible, easy going and stress free”.
Daags na het optreden schreef Kathryn Roberts het volgende op Facebook: “What a wonderful trio of gigs to end my time with Fotheringay. Back in April I ‘handed in my notice’ that Canterbury, Ludenscheid and Zaandam would be my final gigs with the band – and how lovely they have been. Thank you to all who came along, but biggest thanks and love go to Gerry, Pat, Jerry, PJ and Sally and our soundman Paul – it has been a joy and an honour to make music and spend time with you. As a longtime Fotheringay fan myself I sincerely look forward to hearing the next chapter. Keep Fothering On…..over and out, Kathryn”.
Dus het was meteen een afsluiting, in Zaandam. Hoe nu verder met de groep – uiteraard nu zonder Jerry Donahue? Dat zal de toekomst uitwijzen. In elk geval zijn ze bij Roots aan de Zaan geweest en dat pakt men ons niet meer af (en waarom zou men ook).
Postscript: twee dagen na het optreden is een grote beterschapskaart – met een A2-formaat-vel vol schrijfsels vanuit het publiek – richting Californië gestuurd. En … wie weet zie we gitaarmaestro Jerry Donahue nog wel eens: wonderen kunnen wel eens geschieden.
Want was een optreden van Fotheringay in Zaandam in 2016 al geen wondertje? We gaan duimen.
En dan was daar het verhaal van:
het verdachte pakket
Het was kort voor aanvang van het concert van Fotheringay, dat een bezoeker op de eerste rij me attent maakte op een plastic tasje dat onder zijn stoel lag, maar noch hem noch omzittenden toebehoorde. Ik keek wat erin zat. Twee hoge, zwarte dameslaarzen en een steelpannetje: een ietwat tot nadenken stemmende combinatie.
Een verdacht pakketje? Er hingen slechts veters aan, geen electroden. Vaak gaat een Verdacht Pakketje gepaard met een Verward Persoon, en hoewel ik wel enkele lieden als zodanig kon weten te benoemen in de zaal (you know who you are), kon ik die mensen ook weer niet rijmen met de rare combinatie van dameslaarzen en een steelpannetje. “Het zal wel”, dacht ik schouderophalend, zette de tas met inhoud achter het kassa-tafeltje en ik vergat het onmiddelijk weer.
Na het optreden – de meeste bezoekers waren nu weg – waren we aan het opruimen, en tsja, daar kwamen de laarzen en steelpan dus weer boven water. Van wie kon dit in vredesnaam zijn? Marion van de Verkadezaal leek me nu eerste verdachte, maar nee, die was het niet. De twee dames in de band? Ik de kleedkamer in, en daar stond ik dan wat schaapachtig met steelpan en dameslaarzen. Nee, het behoorde Kathryn noch Sally toe. “I don’t know what Pat is up to in his spare time and I don’t want to know either!”, zei PJ Wright grinnikend, doelend op bassist Pat Donaldson die achter het strijkijzer stond (tsja, sex & drugs & rock ‘n roll in Zaandam). Gerry Conway dan, die op een snack-komkommer knabbelde? Ik heb het maar niet gevraagd want ging nu héél aparte laarzenfetish-associaties krijgen met het steelpannetje als bevreemdend kinky accessoire.
Ik gaf het op, vroeg Marion of zij het misschien kon bewaren want er zou vast wel iemand zijn die dit vergeten was, misschien lag het er al voordat we er zelf aankwamen, en was het van iemand van de muziekschool.
Het was na middernacht. Geluidsman Bert Ridderbos was klaar met opruimen, en Linde Nijland, normaal zangeres en Neerlands folktrots maar vandaag bezoekster en met Bert meereizend, waren klaar om de lange reis terug naar de verste uithoek van de provincie Groningen te aanvaarden. Er was nog wat over van de catering en Linde was wel geïnteresseerd in de cheddar-kaas voor onderweg. We namen afscheid. “O ja, ik had hier nog een tasje liggen”, zei Linde.
En daar ging het bewuste tasje richting donker Groningen, nu met twee hoge zwarte dameslaarzen, een steelpannetje … én een brok cheddar-kaas.
